Verzekeraar of medicus?

De grote angst van vele Nederlanders die aanvankelijk sceptisch werden genoemd is steeds meer de realiteit aan het worden. Enkele zorgverzekeraars hebben laten weten dat ze behandelingen voor mensen met een afhankelijkheidsstoornis niet meer willen vergoeden als er in hun optiek geen sprake is van levensgevaar. Hoewel een dergelijke beoordeling volgens mij (ook wettelijk gezien) alleen kan worden gemaakt door een arts of psychiater, denken enkele zorginkopers dat zij deze beoordeling ook van achter hun bureau kunnen maken. Hoewel deze beslissing ongetwijfeld in goede aarde valt bij de aandeelhouders om dat dit een kostenbesparing lijkt, is dit een levensgevaarlijke ontwikkeling.

Na zelf ruim 10 jaar afhankelijk van cocaïne en alcohol te zijn geweest, ben ik sinds 2006 werkzaam in de klinische behandeling van verslavingsproblematiek. In die zeven jaar ben ik werkelijk nog nooit een patiënt tegen gekomen die zichzelf onnodig liet opnemen in een afkickkliniek. Het idee dat mensen zich zonder goede reden vier weken laten opnemen op een gesloten afdeling van een psychiatrisch ziekenhuis is op zich al ridicuul. Waarom zou iemand dat doen?

De meeste van onze clientèle is ten einde raad en hun families en naasten ook. Ze hebben veelal meerdere ambulante trajecten doorlopen zonder resultaat. Ongeveer 90% van de patiënten in de klinische verslavingszorg heeft suïcide gedachten en zelfs plannen gemaakt om eruit te stappen. Hun families en naasten zijn in psychische nood gekomen en lopen vaak zelf ook in de hulpverlening. Schoolresultaten van broers en zussen kelderen, echtscheidingen tussen de ouders van verslaafden komen veel voor. De ellende is niet te overzien.

Niet in cijfertjes te meten

Het vervelende is dat je deze ellende niet in cijfertjes kan afmeten. Het vergt een gedegen anamnese en het in kaart brengen van de medische historie van de betreffende patiënt. Dit kan en mag dus nooit gedaan worden op basis van cijfertjes, of ingegeven door kostenbesparing. Hoewel ik het tot op zekere hoogte eens ben met het feit dat er te veel wildgroei in de verslavingszorg is, zijn de huidige ontwikkelingen zo zorgwekkend, dat het mij verbaast dat we hier niet meer over horen in het nieuws. Gaan we echt toestaan dat directeuren en aandeelhouders van zorgverzekeraars gaan bepalen wie welke zorg krijgt?

Of moeten verslavingszorginstellingen vaker en beter gecontroleerd worden door de inspectie voor de gezondheidszorg om ‘cowboy praktijken’ te voorkomen? Daardoor kunnen we de beoordeling van de zorg over laten aan hen die daar het meeste verstand van hebben, namelijk medische professionals. Wij zouden de zorginkopers graag eens uitnodigen een dag mee te lopen in onze kliniek, zodat ze kunnen zien wat we doen voordat dergelijke beslissingen gemaakt of zelfs maar overwogen worden.

Niets is duurder dan iemand half behandelen

Naast het morele dilemma waar we mee te maken hebben (nl. wat mag je aan zorgkosten besteden bij een bepaald ziektebeeld) is de huidige ontwikkeling ook zorgwekkend te noemen vanuit het kostenoogpunt. Vrijwel alle patiënten die zich bij onze kliniek melden hebben al meerdere ambulante en soms klinische trajecten doorlopen zonder resultaat. Iedere arts kan je vertellen dat er niets duurder is dan iemand half behandelen aangezien dit verderop in het leven van de patiënt meer kosten met zich mee zal brengen.

Op de langere termijn (zo’n 3-5 jaar) zullen de kosten die uitgespaard worden terugbetaald zijn in de vorm van huisartsen- bezoeken, psychiatrische klinieken, kosten van naasten van de afhankelijke persoon, etc. Hier zijn de kosten van het niet meedraaien in de maatschappij (werkeloosheid) en criminaliteit (politie en justitie) niet eens bijgerekend.

Senior Counselor SolutionS