Valse macht: de illusie van controle

Voordat ik bij SolutionS kwam werken had ik vele verslavingszorginstellingen van binnen gezien. Niet als verslaafde, maar als kind van een verslaafde vader. Toen ik als hulpverlener in aanraking kwam met de Twaalf Stappen en te horen kreeg dat verslaving een familieziekte is, was ik positief verrast. Eindelijk is er ook aandacht voor de ‘slachtoffers’ die leven met een verslaafde. Ik had er niet bij stil gestaan dat ik ook iets zou kunnen veranderen….aan mijzelf.

Liefdevolle ongezonde keuzes

Naarmate ik me ging verdiepen in de coping stijlen van familieleden van verslaafden, kwam ik erachter dat deze vaak ongezond zijn. Toen moest ik toch wel bij mijzelf te rade gaan. Het besef dat je vanuit liefde hele ongezonde keuzes kan maken, kwam binnen. Zo machteloos als een verslaafde staat tegenover zijn middel, zo machteloos stond ik tegenover het helpen van mijn verslaafde vader. Ik had werkelijk alles uit de kast gehaald om hem te helpen, met alle gevolgen van dien. Negatieve gevolgen, voor hem en voor mij. Laten we zeggen dat ik zijn verslaving ‘goed heb gefaciliteerd’ terwijl ik dacht dat ik hem er van af zou kunnen helpen. Ik had mezelf valse macht toegeëigend. Een lesje nederigheid was op z’n plek. Nu is het allerminst de bedoeling om een schuldige aan te wijzen. Wat geldt voor de verslaafde, geldt immers ook voor zijn betrokkenen: je bent niet verantwoordelijk voor je ziekte, maar wel verantwoordelijk voor je herstel.

Co-dependency

Er bleek een naam te zijn voor wat er met mij aan de hand was: co dependency. Co-dependency is de Engelse term voor mede-afhankelijkheid en is een verslaving aan ‘zorgen voor de verslaafde ander.’ Codependents kunnen last hebben van patronen van ontkenning, onderdanigheid, lage eigenwaarde en overheersing (www.codependents-anonymous.nl). Het Twaalf Stappenprogramma voor mensen met co-dependency is gericht op het leren ontwikkelen van gezonde relaties en gezonde eigenwaarde. Er bleken ook hulpgroepen te zijn voor familieleden en vrienden van verslaafden (www.al-anon.nl en www.cokevanjou.nl). De coping stijlen van mensen met co-dependency en mensen met een verslaving komen vaak overeen: ze onderdrukken hun gevoelens in het hier en nu. Ze hebben moeite om de realiteit zoals deze zich aandient onder ogen te komen.

SolutionS en het familieprogramma

Door het uitgebreide familieprogramma dat door SolutionS geboden wordt, krijgen gezinnen inzicht in de ziekte verslaving, de invloed hiervan op ieder gezinslid, en wordt steun geboden om gezonde relaties aan te gaan met jezelf en de ander. De afgelopen jaren heb ik met veel bewondering gekeken naar de families die de verslaving een plaats geven binnen hun gezin en vanuit eerlijkheid samen het herstel tegemoet treden.

Mijn eerste stap was het accepteren dat ik mijn vader niet zou kunnen veranderen. En dat welke keuze hij ook zou maken, dat mijn gemoedstoestand en herstel hier niet afhankelijk van is. Ik kwam er achter dat ik lange tijd niet eerlijk ben geweest naar mijzelf. Toen pas kon mijn herstel beginnen.

Counselor